اینجا شب نیست

هسته اصلى کردارها و احساسات که در تمام انسان‏ها مشترک مى‏نماید،

شخصیت‏ است و از ساختار بیولوژیک انسان تأثیر مى‏پذیرد.

تفاوت‏هاى فردى که یکى از معجزات الاهى است نیز

 در همین مسأله ریشه دارد. خداوند مى‏فرماید: شما را گونه گون و متفاوت آفریدیم.

 این تفاوت‏ها هم جسمى و نژادى است و هم خلقى و شخصیتى.

 البته به رغم این تفاوت، انرژى‏ها و قدرت‏هایى تقریباً همسان در نهاد بشر قرار داده شده است.

 شاید بارها از خود پرسیده‏ایم:

 چرا افراد متفاوت به نظر مى‏رسند؟

 چرا برخى از سرعت عمل بیشتر و اراده مستحکم‏تر بهره مى‏برند،

 همیشه [به سوى فردا] برنامه ریزى مى‏کنند، در زمان بحران و تحولات اجتماعى،

فرهنگى، محیطى بهترین تصمیمات را آغاز مى‏کنند و

 در برابر اتفاقات دلخراش و مصائب بر خویش تسلط دارند؟

 چرا عده‏اى دیگر همیشه در اضطراب مضاعف به سر مى‏برند

 و احساس دو دلى و تردید مبهم در جان و دلشان ریشه دوانیده است؟

 اگر از افراد دسته اول باشیم، مى‏توانیم در گروه انسان‏هاى سعادتمند جاى گیریم؛

زیرا این گروه حالتى دارند که در آن استعدادها از یاس به سمت

اعتماد مطلق شتاب مى‏گیرد. در این حالت، انسان

 از غرورِ تعلق داشتن، احساسِ بودن، فعال و مفید تلقى کردن خویش، شرایط

خُلقى مناسب و طراحى و برنامه ریزى براى لحظه لحظه زندگى

 سرشار مى‏شود و احساسِ بودن و خوب بودن و شایستگى مى‏کند.

جالب این‏که در این حالت تن و روان در یک تناسب قرار مى‏گیرند

 و تأثیر و تأثر آن‏ها بر یکدیگر آرامش، تمرکز،

سرعت عمل و دقّت به ارمغان مى‏آورد.

 تحقیقات نور و فیزیولوژیست‏هایى مثل لاشلى و

 مردم شناسانى چون لورتروتین برگن‏ نشان داده است

 [رفتار و عملکرد انسان به تحولات درونى (اعصاب - غدد درون ریز)

 و محرکات خارجى (محیط) که بر مغز تأثیر مى‏گذارد،

 بستگى دارد؛ و این دو در یک حالت مثبت اندیشى مایه تحولات ارتقایى مى‏شوند.]

 ناگفته نماند که انگیزه‏هاى رفتارى ما اغلب پیچیده و ناخودآگاه است؛

 امّا اگر از زاویه تربیت جسم و روان به آن‏ها بنگریم، قابلیت تعدیل

و جهت دهى دارند. حتّى جسم ما نیز از این قابلیت و

 انعطاف برخوردار است و مى‏توانیم برایش (برنامه ریزى) کنیم.

 اگر چنین نکنیم، به ورطه عادت فرو مى‏غلتیم و کم کم این

عادت بخش ثابت رفتار ما مى‏شود؛ زیرا آن را انتخاب کرده‏ایم.

 دکتر وین دایر مى‏گوید: [زندگى فعلى ما، حاصل تمام انتخاب‏هایى است که تا کنون داشته‏ایم].

 در خصوص تأثیرپذیرى بدن از روان و قابلیت برنامه ریزى

 جسمى و روانى این نکته نیز حائز اهمّیّت است

که هر انسانى بیش از آن‏که بدنى باشد، روحى است؛

یعنى در حقیقت ما روح داراى بدنیم نه جسم داراى روح.

 حتّى در خصوص رنج، این مسأله هویدا است که رنج ناشى

 از زندگى که در قالب درد در جسم نمایان مى‏شود،

 در حقیقت باور و برنامه‏اى است که شما به جسم القا مى‏کنید.

 این شما نیستید که رنج مى‏برید؛

تصور و طرحواره‏اى است که از خود ساخته‏اید و بر جسم تحمیل کرده‏اید.

البته در هر حالت نقص یا آسیب رنج آور است؛

امّا تصورات ما مى‏تواند آن را کاهش یا افزایش دهد و حتّى غیر قابل تحمل سازد.

 بر این اساس، رمز توانگرى و شکستن مرزهاى دشوارِ

 دانش و بینش در درون ما است و نباید آن را در

 خارج از وجود خویش جست‏وجو کنیم؛

زیرا تمام محدودیت‏هاى ما در دنیاى مادى است و

در دنیاى اندیشه هیچ محدودیتى وجود ندارد.

محدودیت‏هاى مخصوص دنیاى مادّى قابلیت تعدیل دارد

 و این امر به خود ما باز مى‏گردد.

 این پندار و احساس مى‏تواند ما را بر جسم و روان مسلط سازد تا براى آن‏ها برنامه ریزى کنیم.

 بسیارى از افرادى که عادت‏هاى عجیب به مطالعه

و یادداشت و تألیف داشته و در آسمان دانش و خرد درخشیده‏اند،

 افزون بر توفیقات الاهى، در خصوص برنامه ریزى روان و

جسم تلاش فردى ویژه داشته‏اند و با برنامه زندگى کرده‏اند.

 آن‏ها در پذیرش عادات جدید به تمرین و مقاومت جدى روحى

 و جسمى روى مى‏آوردند؛ هر از چند گاهى به بازنگرى

 در کارهاى خویش، ارزیابى پیشرفت‏ها و

بررسى ناکامى‏هاشان مى‏پرداختند و به اقدامات اصلاحى دست مى‏یازیدند.

 این گونه افراد، به جاى اعتیاد به

 کار ثابت و جارى به برنامه‏ها و فعّالیّت‏ها اعتماد دارند

 و جسم و روح خود را براى آن آماده مى‏کنند.

 این گروه مى‏کوشند و نتایج را مى‏بینند و

 از دست دادن زمان را به صفر مى‏رسانند.

 بدین سبب، دچار فشار روانى نمى‏شوند و

 جالب این‏که از فشار جسمى نیز در امانند؛

چون از آغاز جسم خویش را نیز بیمه برنامه ریزى کرده‏اند.

 اینان در حقیقت چه کرده‏اند؟ شاید پاسخ یک کلمه باشد و آن تغییر است که قرآن کریم نیز بر آن تأکید مى‏ورزد: [إِنَّ اللَّهَ لا یُغَیِّرُ ما بِقَوْمٍ حَتَّى یُغَیِّرُوا ما بِأَنْفُسِهِمْ].

در حقیقت مقوله تغییر، دو بعد از ابعاد آدمى را در بر مى‏گیرد

: بعد روحى یعنى باور داشت‏ها و عقاید و حالات و بعد جسمى.

 این ابعاد پا گذاشتن به قلمرو درون را به ارمغان مى‏آورند.

 روان شناسان معتقدند: [بیاموزید چگونه به قلمرو درونتان وارد شوید.

 در این صورت، به پناهگاه مخصوصى وارد شده‏اید که همیشه در دسترستان است.]

 جسم شما نیز تابعى از برنامه‏هاى این قلمرو است.

 براى ورود به این قلمرو جاودان و جادویى،

ابتدا باید تمام افکار محدود کننده و گسیخته و وهمى را از خویشتن برانید و به یک انسان معنوى تبدیل شوید؛ زیرا اگر در همین لحظه همان گونه عمل کنید

 که مى‏خواهید باشید و بدانید که جسماً و روحاً مى‏توانید چنین باشید

، بر کلیه نقاط ضعف‏تان غلبه خواهید کرد و به قلمرو جاودان

 خویش وارد مى‏شوید. مهم‏تر این‏که در این موقعیت

، قلمرو جسم و مسائل زیست شناختى آن منقاد این اندیشه و

 توانمندى فکرى شما خواهد شد؛ زیرا تجربه سرور و

 هماهنگى درونى به شادابى، آمادگى و قدرت مضاعف جسمى مى‏انجامد.

 بى‏تردید بسیارى از افرادى که از بى حوصله گى و

 بى حالى و بى رمقى و بى هدفى و مشکل مبهم جسمى شکایت مى‏کنند،

 در هماهنگى روحى و سرور درونى مشکل دارند

و از این مسأله غافلند که در روان آدمى دروازه‏اى

 به سوى جهان معجزات واقعى موجود است.

اگر این دروازه باز شود، نخستین چیزى که

 تحت تأثیر قرار مى‏گیرد، جسم و قواى بیرونى است.

الفباى نخست ورود به این وادى سه کلمه است: امید، باور و حرکت.

رهاورد این کلمات برنامه است؛

چون انسان امیدوار برنامه دارد تا به باورهاى خود جامه عمل بپوشاند.

 ارشمیدس، ریاضى دان بزرگ یونان، مى‏گوید:

 [اهرمى از امید و باور به من بدهید تا من بدون محاسبات ریاضى زمین را از جاى خود جابه جا کنم.

 این دانشمند که از حکماى هفتگانه یونان است،

 چنان عقیده دارد که اهرم امید و باور، جسم را قدرتى مافوق تصور بشر مى‏بخشد؛

 به گونه‏اى که در یک لحظه، بدون تأمل و محاسبه،

مى‏توان کارى چنین سترگ را انجام داد. بسیارى از مردم در انتظار معجزه‏اند

در حالى که خودشان باید خالق معجزه باشند. حضرت مسیح مى‏فرماید:

یک شخص ساده و معمولى مى‏تواند تمام کارهایى را که

 من انجام داده‏ام و حتّى کارهاى بزرگ‏تر از آن را انجام دهد. شما مى‏توانید معجزه‏گر باشید.

حسین خنیفر

    دکتراى مدیریت آموزشى‏